Blog

De onboarding journey – Deel 1: Van preboarding tot en met de eerste week

Geschreven door Maarten de Kroon | 9 okt 2025 08:25

Waarom de eerste weken allesbepalend zijn

Herinner je je nog je eerste werkdag? Misschien dat gevoel van zenuwen, spanning, maar ook nieuwsgierigheid. Dat gevoel hebben de mensen die jij vandaag als HR-professional begeleidt óók. Precies daarom is onboarding geen nice-to-have, maar een bepalende succesfactor.

Als je dit goed neerzet, leg je de basis voor langdurige betrokkenheid, snelle productiviteit en minder vroegtijdige uitstroom. In dit eerste deel van onze reeks neem ik je mee langs de allereerste fases van de onboarding journey: van preboarding tot en met de eerste werkweek.

Preboarding: de binding begint vóór de start

Zodra het contract is getekend, start onboarding al. Ook al duurt het nog weken voordat iemand fysiek binnenkomt. Dit is de fase waarin nieuwe collega’s vaak nog energie krijgen van hun keuze, maar óók twijfels kunnen ontwikkelen. “Heb ik de juiste beslissing gemaakt?

Als jij daar als HR niets mee doet, dan loop je het risico dat enthousiasme afbrokkelt. Preboarding is daarom je kans om vertrouwen te bevestigen en je cultuur voelbaar te maken.

Wat kun je doen?

  • Stuur een eerste wervelende welkomst presentje (niet alleen praktisch, maar ook persoonlijk).
  • Deel alvast iets van de teamcultuur, bijvoorbeeld een introductievideo van het team of leuke beelden van teamuitjes.
  • Regel toegang tot preboarding tools, zodat iemand in eigen tempo alvast dingen kan ontdekken.
  • Wijs een buddy toe, zodat de nieuwe medewerker meteen een aanspreekpunt heeft.
Het gaat er niet alleen om praktische dingen klaar te hebben, maar ook om iemand écht het gevoel te geven: “We kijken naar je uit!

De eerste werkdag: eerste indrukken zijn blijvend

De eerste werkdag is spannend voor je nieuwe collega. Voor jou als HR of leidinggevende is het hét moment om te laten zien: wij nemen onze mensen serieus.

Niets is zo killing voor enthousiasme als een rommelige ontvangst, een werkplek zonder computer of niemand die tijd maakt. Het omgekeerde werkt net zo sterk: een warm welkom en structuur geven een onvergetelijke eerste indruk.

Zo creëer je die wow-factor:

  • Begroet je collega persoonlijk en laat weten dat het team hem of haar verwacht.
  • Zorg voor een duidelijke dagindeling (en houd daar ook aan vast).
  • Voeg een persoonlijk tintje toe, bijvoorbeeld met een welkomstpakket of een kaartje van het team.
  • Laat iemand meteen een kleine, zinvolle bijdrage leveren. Zo ervaren ze snel succes, wat motiverend werkt.

De eerste dag is dus geen administratieve verplichting. Het is toneel voor cultuur en waardering.

De eerste week: van loslaten naar meedoen

Na die intensieve eerste dag volgt misschien wel de belangrijkste fase: de eerste week. Nu draait het minder om “wow” en meer om “flow”. De vraag is: voelt iemand zich opgenomen in het team en begrijpt hij of zij wat er verwacht wordt?

De valkuil is te veel informatie in één keer over de schutting gooien, dat werkt verlammend. Liever begeleid je in behapbare stappen en balanceer je tussen leren en doen.

Mijn tips voor die eerste week:

  • Plan korte check-ins, bijvoorbeeld dagelijks een korte update en een wat langer gesprek op vrijdagochtend.
  • Wissel training en praktijk af, zodat leren direct verbonden is met werk.
  • Blijf focussen op sociale binding via lunches, koffiemomenten en teamoverleggen.
  • Maak verwachtingen heel concreet: benoem haalbare doelen waaraan iemand kan werken.

Als mensen in week 1 al denken: “Ik hoor erbij” en “ik ben nuttig voor het team”, dan is je onboarding een succes.

Onboarding begint niet op dag één

De fout die veel organisaties maken, is dat ze onboarding pas officieel laten starten als iemand binnenkomt. Daarmee verlies je dé kans om al voor dag één binding te versterken. Preboarding, de eerste dag en de eerste week vormen samen de stevige fundering. Zijn die zwak, dan wankelt de hele journey.

In deel 2 van dit tweeluik kijken we verder. Want je nieuwe collega is niet na één week ingewerkt. Integendeel: de eerste 3 tot 12 maanden zijn net zó bepalend. Hoe zorg je dat iemand blijft groeien, betrokken raakt en ook écht besluit te blijven? Daar gaan we samen induiken.


Wil je eens sparren over de onboarding journey binnenin jouw organisatie?

Laat het me weten. Ik denk graag met je mee over een aanpak die bij jouw context past.


 
 
 

P.S. Wil je meer praktische inzichten over moderne onboarding? Download dan ons gratis handboek: "Doorless onboarding: Een praktisch handboek voor HR-managers". De gids voor elke HR-professional die zijn onboarding naar het volgende niveau wil tillen.